Kolegiata św. Wojciecha i św. Katarzyny, znajdująca się w Jaworznie, to imponująca murowana świątynia parafialna, której historia sięga 1532 roku. Przez lata budowla ta przeszła wiele modernizacji i przekształceń, a ostatnia z nich miała miejsce w latach 90. XX wieku. Wówczas przeprowadzono prace według projektu uznanego profesora Wiktora Zina.
Od roku 1997 to miejsce pełni rolę siedziby Jaworznickiej Kapituły Kolegiackiej. Patronami owej kolegiaty są Święty Wojciech oraz Święta Katarzyna Aleksandryjska, co dodaje jej szczególnego znaczenia w regionie i wpływa na życie duchowe lokalnej społeczności.
Wyposażenie
W kolegiacie św. Wojciecha i św. Katarzyny w Jaworznie dostrzegamy niezwykłe dzieła sztuki sakralnej, które przyciągają uwagę każdego odwiedzającego. W samym sercu świątyni znajduje się imponujący barokowy ołtarz główny, który wykonano z czarnego marmuru. Ten cenny element wyposażenia datuje się na XVII wiek, a jego historia jest równie interesująca. Został on przeniesiony w XIX wieku z kościoła św. Michała znajdującego się w Krakowie, który po zmianach władzy austriackiej został przekształcony w koszary wojskowe.
W centralnej części ołtarza umieszczono kopię obrazu św. Józefa, namalowaną w drugiej połowie XVIII wieku, co dodaje całemu wnętrzu głębi i historycznego kontekstu.
Kolejnym wspaniałym elementem jest największy w Europie trójkątny witraż, który zdobi frontową ścianę kościoła. Witraż ma imponującą powierzchnię 177 m² oraz wysokość 18,5 m. Stworzył go Jerzy Skąpski, a jego wykonanie miało miejsce w pracowni Anny i Ireneusza Zarzyckich w Krakowie w 1997 roku, z okazji tysiąclecia śmierci św. Wojciecha. Centralną postacią tego witraża jest właśnie święty Wojciech, co nadaje mu szczególne znaczenie w kontekście świątyni.
Warto również wspomnieć o sławnym obrazie Matki Boskiej Jaworznickiej (Passawskiej), który odznacza się cudem uzdrawiających mocy. Obraz ten został namalowany w 1666 roku w Neapolu i do dziś cieszy się ogromnym kultem wśród wiernych.
Ewidencja zabytków
Część historyczna monumentalnej kolegiaty, obejmująca prezbiterium oraz transept, była budowana w latach 1936-1939, zgodnie z wizją architekta Stanisława Gergovicha. Obiekt ten zyskał status ochrony i został wpisany do gminnej ewidencji zabytków miasta Jaworzno.
Przypisy
- Wykaz zabytków. Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w Jaworznie. [dostęp 04.09.2024 r.]
- Maria Leś-Runicka: Zasłużeni dla Jaworzna: Aleksander Grocholicki – wzór duszpasterza. Bezpłatny Tygodnik Jaworznicki „Extra”, 20.02.2015 r. [dostęp 15.08.2019 r.]
- Jaworzno: witraż w kościele św. Wojciecha. Katolicka Agencja Informacyjna. [dostęp 15.08.2019 r.]
- Jaworzno: po tych charakterystycznych miejscach ludzie rozpoznają to miasto. [w:] Dziennik Zachodni [on-line]. [dostęp 15.08.2019 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej w Jaworznie-Dąbrowie Narodowej | Kościół Świętego Krzyża w Jaworznie-Jeleniu | Sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Jaworznie Osiedlu Stałym | Parafia św. Jana Kantego w Jaworznie-Niedzieliskach | Parafia św. Wojciecha i św. Katarzyny w Jaworznie | Parafia św. Karola Boromeusza w Jaworznie-Starej Hucie | Parafia Świętego Krzyża w Jaworznie-Jeleniu | Kościół Świętego Brata Alberta Chmielowskiego w Jaworznie-Pieczyskach | Kościół Świętej Elżbiety Węgierskiej w Jaworznie-Szczakowej | Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Ciężkowicach | Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Jaworznie-Długoszynie | Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Jaworznie-ByczynieOceń: Kolegiata św. Wojciecha i św. Katarzyny w Jaworznie