Adam Jamróz


Adam Jamróz, urodzony 5 grudnia 1945 w Jaworznie, jest wybitnym polskim prawnikiem oraz politologiem. Jego kariera akademicka obejmuje wiele lat pracy jako nauczyciel akademicki, w której to dziedzinie zdobył uznanie w kraju i za granicą. W latach 1997–2002 pełnił funkcję rektora Uniwersytetu w Białymstoku, gdzie miał wpływ na rozwój oraz reformy uczelni.

Oprócz działalności akademickiej, Adam Jamróz był również senatoriem V kadencji oraz sędzią Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku. Jego szerokie doświadczenie zawodowe i naukowe czyni go jedną z ważnych postaci w polskim życiu prawnym i politycznym.

Życiorys

Wykształcenie i działalność naukowa

Adam Jamróz ukończył studia prawnicze w 1968 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim. Równocześnie rozwijał swoje zainteresowania filozoficzne na tej samej uczelni. Kontynuując swoją edukację, w 1974 obronił doktorat z nauk politycznych. Jego naukowa kariera rozwijała się dynamicznie, a na jej drodze stanęło habilitowanie się w 1982 na Wyższej Szkole Nauk Społecznych przy Komitecie Centralnym PZPR.

W początkowej fazie kariery zawodowej pracował na różnych stanowiskach na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, między innymi jako adiunkt i docent. Tam kierował Zakładem Problemów Współczesnego Kapitalizmu. Jego zaangażowanie i umiejętności organizacyjne doprowadziły go w 1986 do filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku. Wykładał na tamtejszym Wydziale Prawa, pełniąc funkcje kierownika Zakładu Teorii Państwa i Prawa oraz prodziekana (1987–1990) i dziekana (1990–1996).

Wkład Jamroza w stworzenie Uniwersytetu w Białymstoku był nieoceniony, co zaowocowało powołaniem go na pierwszego rektora nowej uczelni, którym był od 1997 do 2002 roku. Anetta Breczko uzyskała doktorat pod jego promotorstwem w 1996. W swoim dorobku naukowym Jamróz może poszczycić się autorstwem ponad stu publikacji naukowych, w tym około dwudziestu książek. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół systemów politycznych, prawa konstytucyjnego, a także współczesnej myśli politycznej i prawnej. Był stypendystą prestiżowych placówek jak Instytut Nauk Politycznych w Paryżu, École des hautes études en sciences sociales oraz Fundacji Konrada Adenauera. W 2002 roku znalazł się w szeregach Europejskiej Akademii Nauki, Sztuk i Literatury w Paryżu.

Działalność publiczna

W czasach PRL Adam Jamróz był członkiem PZPR, co otworzyło mu drogę do działalności politycznej. W wyborach w 2001 roku, jako kandydat bezpartyjny wystawiony przez koalicję SLD-UP, zdobył mandat senatora z regionu białostockiego. Choć jego kadencja w Senacie trwała do 10 lipca 2003 roku, wcześniej został powołany na stanowisko wiceministra w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu, które pełnił od października 2001 do lutego 2002 roku.

W 2003 roku Sejm wybrał go na sędziego Trybunału Konstytucyjnego, gdzie pełnił swoją funkcję przez dziewięcioletnią kadencję, która zakończyła się 22 lipca 2012. Jego kariery jednak nie ominęły kontrowersje. W 2007 roku poseł Arkadiusz Mularczyk ujawnił podczas rozprawy przed Trybunałem Konstytucyjnym, że Adam Jamróz figurował jako kontakt operacyjny SB. Choć Jamróz stanowczo zaprzeczył jakiejkolwiek współpracy ze służbami PRL, IPN twierdził, że od 1977 roku widniał w ewidencji jako kontakt operacyjny. Niemniej jego oświadczenie lustracyjne nie spotkało się z formalnym zakwestionowaniem przez prokuratora IPN, co zakończyło sprawę bez dalszego nagłośnienia.

Odznaczenia i wyróżnienia

W 2003 roku Adam Jamróz został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Legii Honorowej, a w 2012 roku otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. To tylko niektóre z jego licznych wyróżnień, które świadczą o jego znaczącym wkładzie w dziedzinę nauki oraz kultury.

W 2001 uzyskał tytuł doktora honoris causa na Uniwersytecie w Grodnie, a w 2022 roku na Uniwersytecie w Białymstoku. Te prestiżowe odznaczenia wskazują na jego wysoką pozycję w akademickim świecie.

Dodatkowo, autor książki „Demokracja współczesna. Wprowadzenie”, w 2001 roku otrzymał wyróżnienie Uniwersytetu Warszawskiego im. Franciszka Ryszki, co podkreśla wartość jego pracy naukowej oraz angażowanie się w ważne zagadnienia społeczne.

Publikacje

Oto zestawienie najważniejszych publikacji Adama Jamróza, które znacząco wpłynęły na rozwój wiedzy w obszarze polityki i prawa:

  • Demokracja, „Temida 2”, Białystok 1995,
  • Demokracja współczesna. Wprowadzenie, „Temida 2”, Białystok 1993,
  • Francuska Partia Komunistyczna i Partia Socjalistyczna. Problemy strategii przejścia do socjalizmu (1968–1979), UŚ, Katowice 1981, ISBN 83-00-00158-1,
  • Historia konstytucyjna i polityczna Francji (1789–1958) (tłumaczenie z języka francuskiego, autorzy Marcel Morabito, Daniel Bourmaud), „Temida 2”, Białystok 1996, ISBN 83-86137-22-3,
  • Konstytucja. Ustrój polityczny. System organów państwowych. Prace ofiarowane profesorowi Marianowi Grzybowskiemu (współredaktor naukowy ze Stanisławem Bożykiem), „Temida 2”, Białystok 2010, ISBN 978-83-89620-86-6,
  • System partyjny współczesnej Francji, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1990, ISBN 83-01-08517-7,
  • Systemy polityczne rozwiniętych krajów kapitalistycznych (redaktor), Państwowe Wydawnictwa Naukowe, Warszawa 1989, ISBN 83-01-08404-9,
  • Wprowadzenie do prawoznawstwa, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2008, ISBN 978-83-7334-964-3,
  • Współczesna socjaldemokracja francuska 1945–1975. Istota przemian ideologicznych i politycznych, IBWPK, Warszawa 1976,
  • Wstęp do nauk prawnych (współautor z Anettą Breczko, Sławomirem Oliwniakiem, redaktor), „Temida 2”, Białystok 1993,
  • Wstęp do prawoznawstwa (współautor z Anettą Breczko, Sławomirem Oliwniakiem, redaktor), „Temida 2”, Białystok 2007, ISBN 978-83-89620-24-8.

Przypisy

  1. Biogram na stronie Senatu (V kadencja). [dostęp 10.05.2023 r.]
  2. Prof. Adam Jamróz oraz prof. Leon Tarasewicz doktorami honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku. uwb.edu.pl, 25.05.2022 r. [dostęp 07.03.2023 r.]
  3. Złożenie ślubowania przez sędziego TK. prezydent.pl, 30.07.2012 r.
  4. Dr hab. Anetta Breczko, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 07.05.2020 r.]
  5. Dwaj sędziowie wyłączeni ze składu TK, rozprawa trwa. gazeta.pl, 10.05.2007 r. [dostęp 04.10.2011 r.]
  6. Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego Marian Grzybowski i Adam Jamróz twierdzą, że nie byli agentami komunistycznych służb specjalnych. naszdziennik.pl, 11.05.2007 r. [dostęp 04.10.2011 r.]
  7. Kim są wykluczeni sędziowie. wyborcza.pl, 11.05.2007 r. [dostęp 04.10.2011 r.]
  8. Historia Uniwersytetu w Białymstoku. uwb.edu.pl. [dostęp 04.10.2011 r.]
  9. Kadencje Władz Rektorskich. uwb.edu.pl. [dostęp 04.10.2011 r.]
  10. Informacje w BIP IPN. [dostęp 04.10.2011 r.]
  11. Andrzej Dryszel: Sprawiedliwość to my. Rozmowa z Bohdanem Zdziennickim, Prezesem Trybunału Konstytucyjnego. przeglad-tygodnik.pl, 14.03.2010 r. [dostęp 04.10.2011 r.]

Oceń: Adam Jamróz

Średnia ocena:4.98 Liczba ocen:9