Krystyna Jakimek

---

Życiorys

Krystyna Jakimek urodziła się w rodzinie Władysława i Emmy Włodarzów. Jej ojciec, zatrudniony na poczcie w Jaworznie, pełnił rolę pracownika odpowiedzialnego za serwis telefonów. W 1939 roku, w momencie wybuchu II wojny światowej, zgłosił się na ochotnika do wojska, gdzie wkrótce poległ, biorąc udział w kampanii wrześniowej. Po jego śmierci, żona Władysława wraz z córkami, Krystyną i Marią, udały się do Wieliczki, gdzie mieszkała część rodziny. W latach młodzieńczych Krystyna aktywnie uczestniczyła w harcerstwie oraz Sodalicji Mariańskiej.

W 1951 roku zdała maturę w Państwowym Liceum Pedagogicznym we Wrocławiu, po czym otrzymała nakaz pracy w Szkole Podstawowej w Brzegu Dolnym, gdzie rozpoczęła karierę jako nauczycielka nauczania początkowego. Pełniła również funkcję sekretarza i skarbnika w lokalnym kole Związku Nauczycielstwa Polskiego, co dodatkowo świadczy o jej zaangażowaniu w życie lokalnej społeczności. Od stycznia 1952 roku była członkinią Związkowego Klubu Sportowego „Unia” w Brzegu Dolnym, gdzie jako jedyna kobieta uczyła się jazdy na motocyklu.

W latach 1950–1952 Krystyna była członkinią Narodowej Organizacji Wojskowej. Dzięki swojej siostrze nawiązała kontakt listowy z Stanisławą Kawalą („Duśka”) oraz jej mężem Władysławem Kazimierczakiem, którzy pracowali w ośrodku wywiadowczym w Monachium. 28 grudnia 1952 roku została aresztowana przez Urząd Bezpieczeństwa w związku z tzw. aferą Bergu. Podczas siedmiodniowego aresztu przebywała w Krakowie, w sześcioosobowej celi, gdzie miała okazję poznać Stefanię Rospond oraz Janinę Oszast.

W trakcie przesłuchań Krystynie poddano różnorodnym szykanom, takimi jak zastraszenia oraz tortury, obejmującymi m.in. groźby użycia broni czy fizyczne znęcanie się. 16 kwietnia 1953 roku, na mocy decyzji Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie, została skazana na 12 lat pozbawienia wolności, mimo iż prokurator wnioskował o 15-letnią karę. Wyrok odcierpiała w zakładach karnych w Krakowie (Montelupich), w Inowrocławiu oraz Bydgoszczy-Fordonie. W Inowrocławiu związała się z łączniczką AK Janiną Wasiłojć-Smoleńską, a także poznała swoją przyszłą teściową, Helenę Jakimek.

30 kwietnia 1956 roku, na mocy amnestii, Krystyna została zwolniona z więzienia. Jednocześnie, ze względu na przeszłość polityczną, nie mogła wrócić do pracy w szkolnictwie. Dlatego podjęła zatrudnienie jako kontystka magazynowa, co było poniżej jej kompetencji. Po 1981 roku przebywała na rencie, która jednak została jej odebrana. W 1958 roku wyszła za mąż za Kazimierza Jakimka, technika budownictwa, który również był represjonowany za działalność antykomunistyczną. Mieszkali początkowo w Jaworznie, a po pewnym czasie przenieśli się do Krakowa, tworząc rodzinę z czwórką dzieci. Do czasu zakończenia PRL, rodzina Jakimków pozostawała pod nieustanną obserwacją Służby Bezpieczeństwa.

W latach 90. Krystyna zaangażowała się w działalność społeczną. Była aktywną członkinią Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego w Krakowie oraz członkinią honorową Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Działała także w Okręgu Żołnierzy Armii Krajowej Obszaru Lwowskiego im. „Orląt Lwowskich”. W 1992 roku otrzymała uprawnienia kombatanckie, zasługując na szacunek i uznanie.

Historie z jej życia zostały uwiecznione w publikacji Mirosława Pietrzyka z 2003 roku pt. „Kobiety – więźniarki polityczne Inowrocławia w latach 1952–1955”, a także w książce Anny Muller z 2021 roku „Przetrwać Żyć dalej”. Krystynine zeznania miały również znaczenie w śledztwie prowadzonym przez Instytut Pamięci Narodowej, które dotyczyło zbrodni komunistycznych, a w szczególności problematyki psychicznego znęcania się nad kobietami osadzonymi w Zakładzie Karnym w Inowrocławiu.

Pochowana została na cmentarzu Grębałowskim w Krakowie.

Ordery i odznaczenia

Krystyna Jakimek zdobyła szereg prestiżowych odznaczeń, które świadczą o jej zaangażowaniu w działalność na rzecz kraju oraz społeczności kombatanckiej.

• Odznaka „Za Zasługi dla Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej”,
• Złoty Krzyż Zasługi „za zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za działalność społeczno-kombatancką” (2011),
• Medal „Pro Patria” (2019),
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi w działalności kombatanckiej i społecznej, za upowszechnianie wiedzy o najnowszej historii Polski” (2023).

---

Oceń: Krystyna Jakimek

---